Bir Zamanlar Anadolu’da, Kış Uykusu, Kelebeğin Rüyası, Dedemin İnsanları gibi son dönemin öne çıkan filmlerinin görüntü yönetmeni Gökhan Tiryaki Mithat Alam Film Merkezi’nin konuğu oldu. 15 Ekim Çarşamba günü düzenlenen söyleşiye yönetmen Erdem Tepegöz moderatörlük yaparken birçok üniversiteden sinema öğrencisi dinleyici olarak katıldı ve Tiryaki’ye merak ettiklerini sorma fırsatı buldu. Görüntü yönetmenliği geçmişini anlatarak söyleşiye başlayan Gökhan Tiryaki İklimler (2006) ile başlayan sinema filmi kariyerinde edindiği deneyimleri çalıştığı filmler üzerinden anlattı.
İşini bilen bir görüntü yönetmeninin sadece yönetmenle değil setteki birçok kişiyle fikir alışverişinde bulunması gerektiğini vurgulayan Tiryaki, bir filmde kadrajı tam olarak nereye koyacaklarını bilemedikleri bir anda setin çaycısının verdiği önerinin imdatlarına yetiştiğini söyledi. “Çaycı bütün gün setin her yerini dolaştığı için mekana hakimdi. Benim sadece iki gözüm var, ancak sette çalışan benim dışımda iki yüz kişi daha var. Başkalarını dinlemek yorucu gibi görünse de işinize hakimseniz öneriler işinize yarar, dağılmazsınız.” dedi.
Kelebeğin Rüyası filminin yüksek bütçesi üzerine gelen soruyu alışık olduğu bir bütçe olmadığını söyleyerek cevaplayan Tiryaki, bu sayede birçok şeyi deneyebildiğini söyledi. Post-prodüksiyon bütçesi yüksek olduğu için hiçbir şeye hayır demediğini, istenilen bütün çekimleri yaptığını belirtti. Anamorfik lens kullanmak istediğini ve bu nedenle deneme çekimleri için İngiltere’den lens getirdiğini belirten Tiryaki, “Hollywood filmleri neden bu kadar güzel orada anladık” dedi. Fakat post-prodüksiyon şirketinin anamorfik lensle çalışmadığı için çekinceli davrandıklarını ve lensi kullanamadıklarını, eskisi gibi çalıştıklarını söyledi.
Reklam filmi çekmemek gibi bir kuralının olmadığını belirten Tiryaki reklam şirketlerinin kendisini ulaşılamaz gördüğünü ve bu nedenle teklif getirmediğini duyduğunu belirtti. Türkiye’deki reklam piyasasında ajansların yönetmenlerin işine çok fazla müdahil olduğunu ve bu nedenle yaratıcı işler çıkmadığını söyleyen Tiryaki, “Eskiden reklamlar da kısa film gibiydi, sana bir his bırakırdı ama artık göremiyorum” dedi. Usta yönetmenlerin bu nedenle reklamdan soğuduğunu, halen çalışanların da işlerine küstüğünü belirtti. Ajans ajanslığını yapmalı, yönetmen de yönetmen olarak bildiğini yapabilmeli, dedi.
Dinleyicilerin çoğunun Nuri Bilge Ceylan filmleri üzerinden soru sorması üzerine Ceylan’ın filmlerine dair birçok anekdot anlattı. Ceylan ile çok iyi anlaştığını ve bu nedenle yakın çalıştıklarını belirten Tiryaki, Ceylan’ın birçok konuda kendisine danıştığını ve bunu röportajlarında da belirttiğini söyledi. Ceylan’ın filmlerinde oyuncu seçmelerinde de fikirlerini belirttiğini söyleyen Tiryaki, ama örneğin Çağan Irmak’ın ise aklında oyuncu için net fikirlerinin olduğunu ve bu nedenle karışmadığını söyledi.
Yurtdışı projelerinden de bahseden Tiryaki en son bir Kosova yapımı filmde (Three Windows and a Hanging, 2014) çalıştığını, bunun dışında güzel teklifler geldiğini belirtti. Gravity (2013) filminde çalışması için teklif geldiğini fakat aynı zamanda Kış Uykusu filminin çekimleri olduğu için Kış Uykusu’nu tercih ettiğini, ancak Alfonso Cuaron sinemasını beğendiğini ve çalışmak istediğini söyledi. Inarritu’nun yeni filmi için de teklif aldığını ancak kadın oyuncuda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle projenin rafa kalktığını söyledi. Türkiye’de yılda çekilen seksen filmden kırkının görüntü yönetmenliği için kendisine teklif geldiğini belirten Tiryaki seçimlerini sanat filmi, popüler film ayrımına göre yapmadığını, iyi iş çıkarıp çıkaramayacağına baktığını belirtti.
Clint Eastwood ve Coen kardeşlerinin filmlerini sevdiğini söyleyen Tiryaki görüntü yönetmeni olarak da Emmanuel Lubezki’yi takip ettiğini söyledi. (Kültigin Kağan Akbulut)